مقاله‌ای که در وب‌سایت Futurism منتشر شده، به نوعی به ماهیت هیاهوی موجود پیرامون هوش مصنوعی (AI) پرداخته و آن را با افسانه‌ی “تینکربل” از داستان پیتر پن مقایسه کرده است. در این افسانه، تینکربل تنها زمانی زنده می‌ماند که مردم به او ایمان داشته باشند و برایش دست بزنند. مقاله مدعی است که بسیاری از فناوری‌های نوظهور، از جمله هوش مصنوعی، مشابه تینکربل هستند؛ یعنی برای ادامه حیات و توسعه نیاز دارند که مردم باورشان کنند و به‌نوعی برای آن‌ها “دست بزنند”.
نکات کلیدی مقاله:
- منطق تینکربل در فناوری
فناوری‌های جدید (مانند هوش مصنوعی یا بلاکچین) در مراحل اولیه خود شبیه “جادوی امکان‌پذیری” هستند. این فناوری‌ها برای گذر از معرفی اولیه و تبدیل به ابزارهای کاربردی روزمره، نیاز به ایمان و توجه مداوم عمومی دارند. اگر این توجه کم‌رنگ شود، فناوری ممکن است به سرنوشت مواردی همچون تلویزیون‌های سه‌بعدی، Google Glass یا Web3 دچار شود که دیگر جایی در زندگی روزمره ندارند.
- نقش هیاهو و تبلیغات
سیلیکون‌ولی و شرکت‌های فناوری، به طرز ماهرانه‌ای هیجانات پیرامون این فناوری‌ها را مدیریت می‌کنند و گاهی اعتقاد عمومی را با تبلیغات سنگین (چه مثبت، چه منفی) تولید می‌کنند. این اعتقاد، چه از طریق حامیان فناوری و چه از سوی منتقدان، همان چیزی است که این “جادو” را زنده نگه می‌دارد.
- منابع زیربنایی
برخلاف تینکربل که فقط به ایمان نیاز دارد، هوش مصنوعی بر روی منابع عظیمی از پول و داده‌های کاربران بنا شده است. با این حال، حتی با وجود این سرمایه‌گذاری‌های سنگین (مانند میلیاردها دلاری که در هوش مصنوعی مولد صرف می‌شود)، باز هم مشکلات فنی، اجتماعی و مالی در مسیر پیشرفت به چشم می‌خورند. مدیرعامل گوگل، ساندار پیچای به این موضوع اشاره کرده که رسیدن به پیشرفت‌های جدید در هوش مصنوعی دیگر آسان نیست و چالش‌ها بیشتر شده‌اند.
- سرنوشت فناوری‌های نوظهور
بسیاری از فناوری‌هایی که زمانی آینده‌نگرانه به نظر می‌رسیدند، مانند متاورس، به دلایل مختلف از چرخه توجه خارج شده‌اند. نویسنده هشدار می‌دهد که اگر هیجان عمومی نسبت به هوش مصنوعی کاهش یابد، این فناوری نیز شاید به چنین سرنوشتی دچار شود.
- نقش “فروش آینده”
نویسنده می‌گوید بخشی از موفقیت‌های هوش مصنوعی به علت تلاش‌های دقیق مدیران، مشاوران، روزنامه‌نگاران، و اندیشمندان برای فروش تصاویری از یک آینده جذاب است. آن‌ها آینده‌ای را ترسیم می‌کنند که در آن، هوش مصنوعی نیرویی تغییرناپذیر از پیشرفت است.
برخی به هوش مصنوعی مانند بحران دات‌کام توجه می‌کنند. می‌گویند این همه همان حباب است. کسانی که این ادعا در سال ۱۹۹۹ داشتند، هنگام ترکیدن این حباب در سال ۲۰۰۰ بسیار خوشحال بودند. اما یکی دو سال بعد از سال دوهزار، اینترنت بسیار فراگیر شد. هوش مصنوعی هم حتی اگر در حال حاضر حباب باشد اما قطعا در چند سال آینده تبدیل به زیرساخت می‌شود.